غصب

غصب، استيلا بر حق غير به نحو عدوان است. بنابراين هر گاه شخصي بدون اذن قانون و بدون اجازه مالك بر مال غير مستولي گردد غاصب شناخته مي شود.
در حكم غاصب، اثبات يد بر مال غير بدون مجوزاست، معمولا در مواردي شخص در حكم غاصب تلقي مي شود كه يا جاهل به عدم استحقاق خويش بر آن مال باشد مانند خريدار ناآگاه در معامله فضولي يا اين كه شروع تصرف بر مال ديگري به اذن مالك يا قانون گذار باشد اما سپس علي رغم مطالبه مالك، از تسليم مال خودداري نمايد، اقدام وي در حكم غصب است. اعم از اين كه وجود چنين مالي را در نزد خويش انكار نمايد يا صرفا از تسليم آن خودداري كند. مانند اميني كه وجود مال اماني در نزد خويش را انكار مي كند يا مستاجري علي رغم انقضاي مدت اجاره از تخليه عين مستاجره خودداري مي كند.

عناصر غصب:
الف – عنصر مادي ⇜ استيلا بر حق غير
بنابراين اگر شخصي مانع از تصرف مالك در مال خود بشود بدون آن كه خود او بر مال تسلط پيدا كند غاصب محسوب نمي شود. عليه چنين شخصي مي توان دعواي مزاحمت يا ممانعت از حق مطرح نمود. در چنين حالتي اگر اقدام مزاحم موجب ضرر مالك گردد مسئول جبران خسارت است.
چون ماده 309 ق.م. عنصر استيلا را ندارد بنابراين غصب محسوب نمي شود.
ب – عنصر حقوقي ⇜ عدواني بودن (نامشروع بودن استيلا)
به نحو عدوان يعني علم غاصب به اين كه اين مال متعلق حق غير است.